Zbigniew Stępniak

---

Życiorys

Urodziny Zbigniewa Stępniaka miały miejsce w rodzinie o głębokich tradycjach edukacyjnych, gdzie jego rodzicami byli Bolesława i Ryszard Stępniakowie. Jako uczeń, po zakończeniu nauki w szkole podstawowej, w latach 1983–1987 uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego w Węgorzewie. Po pomyślnym zdaniu egzaminu maturalnego, przez rok zdobywał doświadczenie zawodowe w Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Węgorzewie.

W 1988 roku podjął decyzję o wstąpieniu do Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej w Olsztynie, gdzie odbył studia w okresie od 1988 do 1994 roku. 11 czerwca 1994 roku przyjął święcenia kapłańskie w olsztyńskim kościele katedralnym – bazylice pod wezwaniem św. Jakuba. W latach 1994–2000 pełnił funkcję wikariusza w parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Olsztynku, a także nauczyciela religii w Zespole Szkół Zawodowych w tym samym mieście. W międzyczasie, w latach 1997–2000, studiował w Instytucie Muzyki na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie, co stanowiło ważny element rozwoju jego kariery muzycznej.

Jego wykształcenie w dziedzinie muzyki kontynuował, uczestnicząc w programach na Wydziale Nauk Historycznych i Społecznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, jak również w Podyplomowym Studium Emisji Głosu przy Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz w Narodowym Centrum Kultury w Warszawie. W 2006 roku z rąk Biskupa Warmińskiego otrzymał obowiązki proboszcza w parafii pw. św. Andrzeja Apostoła i św. Rocha w Ramsowie, gdzie działał aż do 2009 roku. W tym okresie był również pomysłodawcą Letnich Koncertów Muzyki Wokalnej „Varmia gaudet et cantat”, pełniąc rolę pierwszego dyrektora artystycznego tych wydarzeń.

W 2006 roku rozpoczął pracę na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie, gdzie po obronie pracy doktorskiej na Wydziale Nauk Historycznych i Społecznych UKSW w 2011 roku uzyskał stopień adiunkta. Posługiwał się tytułem doktora nauk humanistycznych w zakresie historii. A także rozwijał swoje umiejętności wykonywania muzyki, kształcąc się w Prywatnym Policealnym Studium Sztuki Wokalnej w Poznaniu i studiując śpiew solowy (specjalizując się w oratoryjno-pieśniarskiej) na Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy w latach 2010–2012. W 2019 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego w Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu, a w styczniu 2020 roku awansował na profesora na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie.

W ciągu swojej kariery Stępniak rozwijał swoje umiejętności wokalne, uczestnicząc w wielu kursach i szkoleniach, w tym prowadzonych przez znanych artystów, takich jak Janusz Niziołek, Maciej Witkiewicz czy Gerda Türk. Jego doświadczenie obejmuje również liczne staże zagraniczne, w tym: w 2013 roku miesięczny staż szkoleniowo-artystyczny w Schola Cantorum Basiliensis – Hochschule für Alte Musik w Bazylei (Szwajcaria), a także miesięczne staże naukowe w Państwowym Uniwersytecie im. Janki Kupały w Grodnie (Białoruś) oraz na Akademii Muzycznej im. Louisa Spohra w Kassel (Niemcy). Dodatkowo, w 2016 roku odbył staż naukowo-artystyczny w Nowosybirskim Państwowym Konserwatorium im. M. Glinki (Rosja) oraz kilkuletnie staże w instytucjach naukowych w Niemczech.

Koncertuje zarówno w Polsce, jak i za granicą w różnych krajach Europy, takich jak Szwajcaria, Niemcy, Białoruś, Rosja, Czechy czy Łotwa. Jego repertuar obejmuje utwory od renesansu po współczesność, w tym arie operowe basowe, pieśni oraz wspaniałe dzieła oratoryjno-kantatowe, ze szczególnym uwzględnieniem rzadko wykonywanych kompozycji barokowych dla basso-profondo. Równocześnie aktywnie uczestniczy w życiu duszpasterskim, pomagając w Parafii Matki Boskiej Fatimskiej w Olsztynie. Od 2017 roku sprawuje również funkcję Duszpasterza środowisk twórczych Archidiecezji Warmińskiej.

Stępniak jest członkiem prestiżowych organizacji, w tym Polskiego Stowarzyszenia Pedagogów Śpiewu, Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków oraz Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych, co świadczy o jego zaangażowaniu i wpływie w dziedzinie muzyki i edukacji.

Nagrody i wyróżnienia

Zbigniew Stępniak, wyróżniający się specjalista w swojej dziedzinie, otrzymał szereg prestiżowych nagród i odznaczeń za swoje osiągnięcia. W jego dorobku możemy znaleźć między innymi:

• nagrodę indywidualną Rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie II stopnia, przyznaną za osiągnięcia w zakresie organizacyjnym w 2019 roku,
• nagrodę indywidualną Rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie II stopnia, za osiągnięcia w dziedzinie organizacyjnej w 2017 roku,
• nagrodę indywidualną Rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie II stopnia, przyznaną za osiągnięcia w dziedzinie naukowej w 2015 roku,
• medal jubileuszowy Rektora UWM prof. dra hab. Ryszarda J. Góreckiego „za zaangażowaną promocję Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie” w roku 2015,
• nagrodę indywidualną Rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie II stopnia, przyznaną za osiągnięcia w dziedzinie organizacyjnej w 2014 roku,
• brązowy medal za zasługi dla pożarnictwa w 2008 roku,
• dyplom Ministra Kultury i Sztuki za zasługi w upowszechnianiu kultury muzycznej w 1999 roku.

Te znaczące osiągnięcia są dowodem na jego zaangażowanie i determinację, które przyczyniły się do rozwoju nie tylko jego kariery, ale również instytucji, z którymi był związany.

Dyskografia

Oto przegląd różnorodnych albumów nagranych przez Zbigniewa Stępniaka, który jest wybitnym basem oraz artystą muzyki sakralnej. Jego prace obejmują zarówno klasyczne utwory, jak i dzieła współczesne, które prezentują piękno i głębię polskiej muzyki.

• „Adoro Te – Eucharistische Musik von Gregorianik bis zu Französischen Romantik” – album CD, Marienchor Neuss pod kierownictwem Mirosławy Cieślak i Gerda Kiesera, w roli basu Zbigniew Stępniak, basso-profundo, przy akompaniamencie Mirosławy Cieślak na organach, ARSO-CD-224, Łódź 2023.
• „Kolędy wybrane – basem wyśpiewane w opracowaniu Stanisława Niewiadomskiego – dla Rodaków od Syberii po Szwajcarię” cz. 2 – album CD, Zbigniew Stępniak jako bas, Krzysztof Kiercul na fortepianie, MX 092, Warszawa 2022.
• „Kolędy wybrane – basem wyśpiewane w opracowaniu Stanisława Niewiadomskiego – dla Rodaków od Syberii po Szwajcarię” cz. 1 – album CD, Zbigniew Stępniak w roli basu, Krzysztof Kiercul gra na fortepianie, MX 091, Warszawa 2022.
• „Stanisław Moniuszko – sacrum et profanum. Dla Polaków i Polonii na Syberii” – album CD, Zbigniew Stępniak jako bas, basso-profondo, z akompaniamentem Krzysztofa Kierculta na fortepianie, DUX 1843, Warszawa 2021.
• „Rosarium vocalis” – album CD, Zbigniew Stępniak w roli basu, basso-profondo, z Rafałem Sulimą na organach oraz Tomaszem Witkiem na trąbce, Acte Préalable, AP0486, Warszawa 2020.
• „Różaniec artystyczny – Anno Domini 2020. W hołdzie wielkim Polakom: św. Janowi Pawłowi II – w 100-lecie urodzin i bł. Stefanowi Wyszyńskiemu – w roku beatyfikacji” – album CD, Zbigniew Stępniak jako bas, basso-profondo, Małgorzata Domagała-Rogalska jako alt, Rafał Sulima na organach, z tekstami św. Jana Pawła II czytanymi przez Mateusza Smacznego, gościnnie Tomasz Witek na trąbce, SOLITON, SL 693-2, Sopot 2020.
• „Молитва на Востоке. Wokalna solowa muzyka religijna rosyjskich kompozytorów” – album CD, Zbigniew Stępniak w roli basu, basso-profondo, z Agnieszką Zwolską (Polska) na oboju, Laurą Jurčovą (Polska) na harfie, Iriną Grachowską (Białoruś) na fortepianie, Rafałem Sulimą (Polska) na organach, SOLITON, SL 861-2, Sopot 2018.
• „Romanse rosyjskie” – album CD, Zbigniew Stępniak jako bas, przy wsparciu Iriny Grachowskiej na fortepianie, Yuriy Rizuna na skrzypcach oraz Krzysztofa Koziatka na wiolonczeli, Soliton SL 817-2, Sopot 2018.
• „Kolędy polskie” – album CD prezentujący 13 polskich kolęd w aranżacji Macieja Wierzchołowskiego – Zbigniew Stępniak jako bas, Maciej Wierzchołowski na organach, Marek Szymański na wiolonczeli, Kolędy polskie, Musica Sacra Edition 044, Warszawa 2013.

Katalog ten ukazuje różnorodność jego twórczości oraz talent, który Zbigniew Stępniak wnosi do świata muzyki operowej i religijnej. Każdy z wymienionych albumów nosi ze sobą wyjątkowe przesłanie, które odzwierciedla jego zaangażowanie oraz wrażliwość artystyczną.

Wybrane publikacje

W obszarze badań i publikacji Zbigniewa Stępniaka można znaleźć szereg znaczących prac, które przyczyniają się do rozwoju wiedzy w zakresie muzyki, teologii oraz edukacji artystycznej.

Ważnym źródłem jest praca:

• Z. Stępniak, Liturgia Świętego Jana Chryzostoma na głos solowy, orkiestrę smyczkową, harfę i organy Aleksandra Grieczaninowa, w: Śpiew – historia, praktyka, pedagogika, Tom II, red. Piotr Łykowski, Monika Kolasa-Hladíková, Wrocław 2020, ISBN 978-83-65473-21-9, s. 125-139,
• Z. Stępniak, Literacko-teologiczno-retoryczny kontekst solowych kompozycji wokalnych w wymiarze edukacyjnym, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny” Vol. 38, 1 (2019), ISSN 0137-6136, s. 225-241,
• Z. Stępniak, Twórcze inspiracje chorałem gregoriańskim Oscara Laggera (ur. 1934), w wybranych solowych kompozycjach na niski bas, „Musica Ecclesiastica” 14 (2019), ISSN 2353-6985, s. 19-27,
• З. Стемпняк, Культурно-эдукационные аспекты концертной деятельности в рамках польско-русско-белорусского сотрудничества, „Studia Wschodniosłowiańskie” t. 18, Białystok 2018, ISSN 1642-557X, s. 335-346,
• З. Стемпняк, Богословский и риторический контекст слов и музыки в сольных концертах барокко (на примере избранных композиций для низкого баса Иоганна Валентина Медера), „Вестник музыкальной науки” Nr 1 (19) 2018, Nowosybirsk 2018, s. 45-55, ISSN 2308-1031,
• Z. Stępniak, Na kulturowej granicy Polski i Białorusi – inspiracje literackie i wartości artystyczne «Śpiewnika domowego» Stanisława Moniuszki, „Studia Wschodniosłowiańskie” t. 17, Białystok 2017, s. 379-392, ISSN 1642-557X,
• Z. Stępniak, Między regionalizmem a uniwersalizmem w liryce wokalnej Feliksa Nowowiejskiego. Inspiracje folklorem i poezją w pieśniach solowych kompozytora, w: Seria: HUMANS – ART – EDUCATION, Tom 3. Regionalizm w kulturze – między słowem, muzyką i architekturą, red. Małgorzata Suświłło i Adam Grabowski, Wyd. UWM w Olsztynie, Olsztyn 2017, s. 197-210, ISBN 978-83-8100-088-8,
• З. Стемпняк, Теология Псалма 100 (99) и музыкальная риторика барокко в концерте Иоганна Валентина Медера «Jubilate Dео», w: Материалы международной конференции «Музыкальная культура Кенигсберга-Калининграда», 27-29 октября 2014 г., Калининград 2017, s. 70-84, ISBN 978-5-906195-40-1,
• Z. Stępniak, Teologiczno-retoryczny kontekst słowa i muzyki w koncercie wokalnym Salve coelestis Pater Franza Tundera (1614-1664) na bas solo, skrzypce i b.c., „Seminare” t. 38 * 2017, nr 3, Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego, Kraków-Piła-Warszawa-Wrocław 2017, s. 193-207, ISSN 1232-8766,
• L. Dacewicz, Z. Stepniak, Сопоставительный анализ польских и русских этнонимов (на основании Большого русско-польского словаря), w: Язык и междукультурные коммуникации. Материалы VI Международной научной конференции (Вильнюсь–Минск, 17-20 мая 2017 г.), red. В.Д. Старичёнок, Минск БГПУ 2017, s. 48-53, ISBN 978-985-541-346-3,
• Z. Stępniak, Teologia Psalmu 100 (99) a muzyczna retoryka baroku w koncercie Johanna Valentina Medera (1649-1719) „Jubilate Deo”, w: Muzyka i refleksja pedagogiczna. Perspektywy – interpretacje – pogranicza, red. Joanna Jemielnik, Joanna Posłuszna, Wydawnictwo Aureus, Kraków 2015, s. 131-148, ISBN 978-83-60741-89-4,
• Z. Stępniak, Teologia starotestamentalnej pieśni pochwalnej Śpiewaj Panu cała ziemio (1 Krn 16, 23-34) a barokowa retoryka muzyczna w kantacie „Singet dem Herrn alle Welt” na bas solo, dwie trąbki i b.c. Johanna Philippa Kriegera (1649-1725), w: Muzyka w dialogu z edukacją. Wybrane konteksty aktywności i edukacji muzycznej, red. E. Kochanowska, R. Majzner, Kraków 2015, s. 205-221, ISBN 978-83-65148-17-9,
• Z. Stępniak, Musical lecture on the theology of the Old Testament Book of Proverbs (Prov. 8:23-31) in the Ab aeterno ordinata sum solo motet for basso profundo by Claudio Monteverdi, w: Art in the public and sacred spheres, red. A. Grabowski, M. Suświłło, Olsztyn 2015, s. 137-155, ISBN 978-83-7299-960-3,
• Z. Stępniak, W poszukiwaniu biblijnych i chorałowych inspiracji twórczych we współczesnej muzyce. Egzegetyczno-retoryczna analiza pieśni Da pacem, Domine Oscara Laggera (ur. 1934), w: Przeobrażenia ponowoczesnego społeczeństwa, red. Sergiusz Terepishchyi, Oleksandra Yaremchuk, Roman Kordonskyy, Kamil Sygidus, Kijów 2015, s. 149-164, ISBN 978-966-660-921-5,
• З. Стемпняк, Культуротворческая миссия университета в приеме христианского персонализма, w: Формоване на гражданина и професионалиста в условията на университетското образование. Сборник с научни статии, том втори, ред. Емилия Миленкова Рангелова, Габрово 2013, s. 59-65, ISBN 978-954-490-404-3,
• З. Стемпняк, Репертуар польских академических хоров до и после политической трансформации в Польше (1980-1990 и 1991-2000), w: Высшая школа: опыт, проблемы, перспективы, научный редактор В.И. Казаренков, РУДН, Москва 2013, s. 720-726, ISBN 978-5-209-04977-7,
• З. Стемпняк, Музыкальная культура украинского меньшинства на Вармии, на примере школ с украинским языком преподавания в Гурове Илавецком и Бартошицах, w: ТехноОбраз-2013. Творческое развитие и саморазвитие личности в условиях межкультурного образования, часть 2, ред. В.П. Тарантей, Гродно 2013, s. 203-207, ISBN 978-985-515-685-8,
• Z. Stępniak, Wybrane polskie chóry akademickie w dwudziestoleciu 1980-2000. Repertuar – konkursy – wykonania, Lublin 2012, stron 388, ISBN 978-83-7847-048-9.
• Ponadto jest autorem kilku haseł w encyklopediach: Religia. Encyklopedia PWN oraz Encyklopedii katolickiej KUL oraz artykułów popularno-naukowych.

---

Oceń: Zbigniew Stępniak

---